İnsan Neyle Yaşar?

İnsan Neyle Yaşar?

Adı: İnsan Neyle Yaşar?

Orijinal Adı: Чем люди живы

Yazar: Lev Nikolayeviç Tolstoy

Çeviri: Koray Karasulu

Tür: 100 Temel Eser, Hasan Âli Yücel Klasikleri, Öykü

Sayfa Sayısı: 104

---

"Ekmek pahalı, emek ucuzdu."

Fikri:

Yaşamın anlamı, yaşama amacımız vs insanlığın neden yaratıldığı ile alakalı bütün neden ve sonuçları, insanlara nelerin yetmediği ve doyumsuz olduğu, durumu birileri soruyor, durumu birileri anlatıyor. sözcüklere ile anlatamadığımız hislerimizi kaleme alıyor.

Özeti:

Simon, kendine ait hiçbir malı olmayan fakir bir kunduracıdır. İki senedir koyun postundan yeni bir palto almak istemektedir. Buna parası yetmediği için iki senedir evde karısının, çocuklarının paltolarını üst üste giyerek dışarı çıkmaktadır. Biriktirdiği para ise palto almak için yeterli değildir. Ancak köydeki alacaklı olduğu müşterilerden paralarını alabilirse bir palto sahibi olacaktır. Bu umutla yola çıkar.

Köyde tahmin ettiği gibi bütün müşterileri ödeme yapmaz ve Simon'un bütün ümitleri boşa çıkar. Üzgün bir şekilde karısına ne cevap vereceğini düşünerek giderken yolda bir türbenin yanında yarı çıplak, garip bir adam görür. Adam, oldukça tuhaftır. Ona acır ve onun yiyeceğe, sıcak bir yere ihtiyacı olduğunu düşünür. Adam yarı çıplak olduğu için üzerindeki karısının paltosunu ona sarar.

Adam hiç konuşmamaktadır. Birlikte eve gelirler. Matryona, onları gördüğünde çok sinirlenir. Kocası paltoyu alamadığını söyleyince nerdeyse evi terk edecek hâle gelir. Yanındaki adamın da sarhoş biri olduğunu düşünür. Fakat sonra kocası onun zor durumda olan iyi bir insan olduğunu anlatır. Karısının kalbi yumuşar, evlerindeki tek ekmeği de onun karnını doyurmak için kullanırlar.

Ertesi gün, adının Mihael olduğunu öğrendiği bu hiç konuşmayan adama Simon acır ve çalışırsa yanında yaşayabileceğini söyler. Mihael kabul eder. Ona ayakkabıcılık sanatını öğretir Simon.

Aradan bir yıl geçmiştir. Mihael çok iyi bir kunduracı olmuştur. Civarda onun gibi kundura yapan yoktur ve akın akın herkes Simon'un çırağına ayakkabı yaptırmak için gelmektedir. Simon'un durumu hayli düzelmiştir. Mihael ise sadece çalışan, hemen hemen hiç konuşmayan ve dışarı çıkmayan bir kişidir. Simon onun ermiş olduğunu düşünmektedir.

Bir gün çok zengin bir adam gelir. Oldukça şişman bir adamdır bu. Elinde çok değerli bir deri vardır ve mutlaka kendisine bu değerli deriden bir sene asla dikişi bozulmayan çizme dikilmesini istemektedir. Çizme istediği gibi olmadığı takdirde de kellelerini uçuracaktır. Fakat çizmeyi beğenirse de onlara çok para verecektir. Mihael'in ısrarıyla Simon teklifi kabul eder. Adam gittikten sonra Mihael çizmeyi dikmeye başlar. Simon onun işine hiç karışmaz. Fakat gördüğü felaket karşısında donakalır. O çok yetenekli Mihael bu deri ile bir çift terlik yapmıştır ve paha biçilmez deri heba olmuştur. Simon çok telaşlanır, artık hayatları tehlikededir. O sırada kapı zili çalar. Gelen, zengin adamın uşağıdır. Adamın evden ayrıldıktan sonra hemen vefat ettiğini ve çizmeye değil, bir çift terliğe ihtiyaçlarının olduğunu söyler. Simon bu durum karşısında şaşakalır. Mihael zaten bir çift terlik yapmıştır.

Bu olayın ardından 6 yıl geçer. Mihael hâlâ Simon'un yanında yaşamakta ve hemen hemen hiç konuşmamaktadır. Yalnızca iki defa gülümsemiştir Biri Matryona ona yemek verdiğinde; öteki ise zengin adam kulübelerine geldiğinde.

Simon'un tek korkusu Mihael'in onları ansızın terk etmesidir. Bir gün yanında biri topal iki kız çocuğu olan bir bayan gelir. Topal kızı için ayakkabı ister. Simon, kadını gören Mihael'deki değişikliklere şaşırır.

Gelen kadın, Simon ve ailesine başından geçenleri anlatır. Aslında yanındaki kızların gerçek annesi değildir. Altı yıl önce, komşuları olan kadının ölmesi sonucu onları evlat edinmiştir. Kızlardan birinin ayağı da, anneleri ölünce bebek olduğu için bedeninin altında kalıp ezilmesi neticesinde sakatlanmıştır. Kadın, kendi çocuğunu da yitirince onları kendi öz çocukları gibi sevmiştir.

Simon'un çocukları bu olayı dinlerlerken Mihael'in odasından yeşil bir ışığın, nurun yükseldiğini görürler. Mihael, gitmek için Simon'dan izin ister. Simon onun sıradan bir insan olmadığını anladığını, istediği zaman gidebileceğini; fakat kim olduğunu anlatmasını ister.

Mihael olanları anlatmaya başlar. O aslında Allah'ın üç hakikati öğrenmesi için dünyaya gönderdiği bir melektir. Allah, onu bir kadının canını alması için dünyaya gönderir. Kadın, iki çocuklu bir annedir. Kadının yalvarmalarına dayanamaz ve canını almadan döner. Allah da onu itaat etmediği için cezalandırır. Mihael kadının canını alır. Bu kadın, biraz önce gelen iki kız çocuğunun ölen annesidir. Annesiz kalan çocukları başka bir kadın büyütmüştür. Bunu gören Mihael 'İnsan ne ile yaşar?' sorusunun cevabını bulur.

İnsan sevgi ile yaşar. Kendisini soğuktan koruyan ve yanına alan Simon'la karşılaştığı gün de 'İnsanın kalbine ne hükmeder?' sorusunun cevabını bulur: Sevgi. Zengin adamın ölümü hadisesinde de, 'İnsana ne verilmemiştir? Sorusunun cevabını bulur. Kendisinin öleceğini bilmeyen zengin adamın yanındaki ölüm meleğini gören Mihael, anlar ki 'İnsana kendi ihtiyaçlarının bilgisi verilmemiştir.'

Şimdi Mihael'in cezası bitmiş ve günahı affolunmuştur. Bunu anlatınca da bir anda yeşil bir ışık şeklinde semaya yükselir. Simon gözlerini açtığında yanında sadece ailesi vardır.

---